عده چیست؟ شرایط و احکام عده در فقه اسلام

به گزارش پارسینه و به نقل از صدآنلاین، در قرآن کریم آمده است: «والذین یتوفّون منکم و یذرون أزواجا بأنفسهّن أربعة أشهر و عشراً» (بقره، ۲۳۴)، یعنی «کسانی که فوت می‌کنند و همسرانی از آنها باقی می‌مانند باید چهار ماه و ده روز عده نگه دارند».

 

حکم ازدواج در زمان عده:​

اگر زن در دوران عده با مردی ازدواج کند، این ازدواج باطل است. در صورت آگاهی از حکم عده، ازدواج این زن و مرد برای همیشه حرام می‌شود.

 

عده طلاق:

در طلاق رجعی، شوهر در مدت عده می‌تواند از طلاق رجوع کند و حقوق و تکالیف زن و شوهر همچنان برقرار است. اگر در دوران عده طلاق رجعی رابطه جنسی خارج از چارچوب ازدواج با فرد دیگری برقرار شود، در صورت وجود شرایط احصان (امکان تمتع در هر زمان)، زن به سنگسار محکوم می‌شود.

 

مدت عده در ازدواج‌های مختلف:

• عده طلاق در ازدواج دائم: در این حالت، عده سه طهر (پاک شدن از حیض) است. برای زنانی که قاعده نمی‌شوند ولی به سن یائسگی نرسیده‌اند، مدت عده سه ماه است.
• عده طلاق در ازدواج موقت: در صورتی که زن در دوران عده حیض نبیند، مدت عده ۴۵ روز است. در غیر این صورت، دو حیض یا دو طهر خواهد بود.

 

زنانی که عده طلاق ندارند:

زن یائسه، زن نابالغ یا زنانی که به سن بلوغ نرسیده‌اند، پس از طلاق عده ندارند.

 

عده زن باردار:

در مورد زن حامله، عده تا زمان وضع حمل است. اگر زن در زمان مرگ همسر باردار باشد و زمان باقیمانده تا زایمان کمتر از چهار ماه و ده روز باشد، باید تا پایان چهار ماه و ده روز صبر کند.

 

عده برای زن غایب مفقودالاثر:

اگر شوهر زن غایب مفقودالاثر باشد، زن باید از تاریخ طلاق عده وفات نگهدارد. در صورتی که وضعیت شوهر روشن نشود، حاکم شرع به زن چهار سال فرصت می‌دهد تا وضعیت شوهر را تعیین کند و در صورت عدم حصول نتیجه، حکم به طلاق و عده وفات داده می‌شود.

عده در فقه اسلامی یکی از اصول مهم برای حفظ نظم اجتماعی و جلوگیری از اختلاط نسل است و در این راستا شرایط خاصی برای زنان پس از طلاق یا مرگ شوهر در نظر گرفته شده است.