تولید این دو خودرو گریبان سایپا را گرفت

سایپایی‌ها در حالی آب پاکی را روی دست مشتاقان آریا می‌ریزند که پیش از این اخباری مربوط به قرار گرفتن پروژه آریا در دستور کار خودروسازی سایپا به گوش رسید. 

مهر ۱۴۰۲ مدیرعامل وقت خودروسازی سایپا در جریان دیدار رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس از پروژه‌های توسعه‌ای شرکت تحت مدیریتش زمان تولید انبوه و عرضه آریا را اعلام کرده بود.

محمدعلی تیموری وعده داده بود تا آریا در تیر ۱۴۰۳ بعد از طی کردن مراحل مختلف آزمایشی، امسال به صورت انبوه تولید و عرضه خواهد شد. اما صورت‌های مالی خودروساز ساکن کیلومتر ۱۵ جاده مخصوص نشان می‌دهد این خودروساز نه تنها در نیمه اول سال جاری هیچ آریایی را در خطوط تولید خود ندیده است، بلکه در نیمه دوم امسال نیز خبری از تولید و فروش آریا نیست.

بنابراین مشخص است برنامه خودروسازی سایپا برای عرضه این محصول کراس اوور روی پلتفرم P۱۰۰ -اگر نگوییم متوقف شده- تا زمان نامشخصی به تعویق افتاده است.

اما چرا نارنجی‌های جاده مخصوص محصولی که در سال ۹۸ از آن در حیاط دولت رونمایی کردند را پس از گذشت حدود پنج سال هنوز به تولید انبوه نرسانده و به بازار عرضه نکردند؟

براساس بررسی خبرنگار اقتصادنیوز، به نظر می‌رسد ریشه این مساله را باید به صورت کلان در دو مسئله جست و جو کرد. مسئله اول تغییر مدیریت کلان خودروسازی سایپا در اسفند ۱۴۰۳ است. جواد توسلی مهر در آخرین ماه از سال گذشته جایگزین تیموری شد تا در دولت سیزدهم دومین مدیرعامل برای سایپا منصوب شود.

تغییر در راس هرم مدیریتی نارنجی‌های جاده مخصوص می‌تواند روی برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای تولید و فروش این خودروساز و همچنین اضافه شدن محصولات جدید به سبد محصولاتی سایپا تاثیر گذشته باشد.

مسئله دیگر حجم عرضه محصولات جدید است که ترافیک سنگینی در خطوط تولید این خودروساز ایجاد کرده است. 

بررسی‌های اقتصادنیوز نشان می‌دهد خودروسازی سایپا در حال حاضر چند پروژه را به صورت هم زمان در دستورکار دارد. خودروساز ساکن کیلومتر 15 جاده مخصوص اطلس و سهند را به عنوان خودروهای جایگزین کوییک و ساینا در نظر گرفته است. اگر چه اطلس و سهند به تولید انبوه رسیدند و به بازار نیز عرضه شدند، اما هنوز آن طور که باید و شاید در خیابان‌ها و جاده‌ها دیده نمی‌شوند. بنابراین می‌توان گفت نارنجی‌های جاده مخصوص هنوز نتوانستند تولید این محصول خود را روی غلطک بیندازند. 

برنامه‌های توسعه‌ای خودروسازی سایپا به سهند و اطلس محدود نمی‌شود و این خودروساز در کنار جایگزین‌های ساینا و کوییک، برنامه‌ریزی برای تولید ال 90 ایرانی (این خودرو با نام های کادیلا و آرین نیز شناخته می‌شود) و همچنین شاهین پلاس را در کارتابل خود دارد. 

شاهین پلاس در میان پروژه‌های این خودروساز از بقیه راحت‌تر است، زیرا در حال حاضر خودروساز ساکن کیلومتر 15 جاده مخصوص شاهین را در خطوط تولید خود دارد. مدیران سایپا به دنبال این بودند تا پیشرانه مورد استفاده در شاهین پلاس را به نسبت شاهین ارتقا دهند. پیشرانه‌ای که سایپایی‌ها زیر در موتور شاهین پلاس قرار می‌دهند در واقع همان پیشرانه‌ای است که قرار است در ال 90 ایرانی استفاده شود. این پیشرانه با نام M16 شناخته می‌شود و از مسیر مهندسی معکوس موتور ال 90‌هایی که پیش‌تر در خطوط تولید سایپا مونتاژ می‌شد، تولید شده است.

اما برنامه‌ریزی برای تولید و عرضه ال 90 ایرانی (کادیلا با آرین) پیچیدگی‌های تولید و عرضه یک محصول جدید را دارد و هنوز ال 90 ایرانی در صورت‌های مالی سایپا و زیرمجموعه این خودروسازی یعنی پارس خودرو جایی برای خود دست و پا نکرده است.

اخباری هم در ارتباط با مونتاژ سیتروئن C3 XR در خطوط تولید نارنجی‌های جاده مخصوص در کاشان به گوش می‌رسد. آن طور که به نظر می‌رسد سایپا قصد دارد برادر پژو 2008 را با نام سایپا سیلک روانه بازار کند.

به گزارش اقتصادنیوز، سایپا سیلک در ابتدا به صورت CKD وارد  و تنها در خطوط تولید سایپا کاشان مونتاژ می‌شود، اما مدیران سایپا قصد دارند تا به تدریج با همکاری قطعه‌سازان طرف قرار داد داخلی سازی این محصول مونتاژی خود را بالا ببرند. برنامه‌ریزی برای واردات CKD‌های سیتروئن C3 XR چندان سخت به نظر نمی‌رسد و این مساله نمی‌تواند دغدغه زیادی برای مدیران تولید سایپا ایجاد کند. اما به هر حال اجرایی کردن این پروژه نیاز به تامین منابع مالی دارد و شاید از این منظر مونتاژ سایپا سیلک تا حدی دست و پای مدیران سایپا را برای پیش بردن سایر پروژه‌های توسعه خود ببندد.

حضور سیتروئن C3 XR این امکان را به نارنجی‌های جاده مخصوص می‌دهد تا بار دیگر در بازار خودروهای مونتاژی حاضر شوند. 

باید توجه به تعدد پروژه‌های در دست اجرای خودروسازی سایپا و وعده‌هایی که در ارتباط با عرضه آن‌ها از سوی مدیران عامل این خودروسازی مطرح شده است،‌ به نظر می‌رسد تولید و عرضه آریا در کوتاه مدت (حداقل تا پایان سال جاری) جایی در میان برنامه‌های توسعه محصول سایپا نداشته باشد و مدیران این خودروسازی پروژه آریا را به طور موقت بایگانی کردند.

این اتفاق بیش از همه رقیب نارنجی‌های جاده مخصوص یعنی ایران خودرویی‌ها را خوشحال می‌کند. ایران خودرویی‌ها "ری‌را" اواخر پاییز امسال روانه بازار می‌کنند تا مدال تولید اولین خودروی کراس اوور ایرانی را به سینه بزنند. مدالی که با تمرکز سایپا روی آریا می‌توانست به نارنجی‌های جاده مخصوص برسد.

با توجه به بایگانی پروژه آریا در خودروساز ساکن کیلومتر 15 جاده مخصوص این امکان برای ری‌را وجود دارد تا با فراغ بال در بازار خودرو یکه تازی کند و در غیاب رقیب بتواند از مشتریان دلبری کند.